Veel mensen voelen zich snel overweldigd door prikkels. Dit wordt vaak gelinkt aan hoogsensitiviteit (HSP), maar ook aan autisme, ADHD en hoogbegaafdheid. Omdat deze kenmerken overlappen, is het soms lastig te bepalen wat je precies hebt. Hoogleraar Corina Greven onderzoekt deze overeenkomsten en verschillen.
Wat is HSP?
- HSP staat voor hoogsensitiviteit en is een persoonlijkheidskenmerk.
- HSP’s voelen prikkels (zoals geluid, emoties of pijn) sterker aan dan anderen.
- Het is geen stoornis en staat niet in het handboek voor psychische aandoeningen (DSM-5).
HSP en Autisme
Overeenkomsten:
- Beide hebben prikkelgevoeligheid.
- Soms trekken mensen zich terug en hebben ze moeite met sociale situaties.
Verschillen:
- Autisme is een ontwikkelingsstoornis en kan ook ondergevoeligheid voor prikkels geven, zoals minder snel pijn voelen.
- HSP’s begrijpen emoties beter dan mensen met autisme, zoals verdriet verborgen achter een glimlach.
- Mensen met HSP hebben meer verbeeldingskracht, terwijl dit bij autisme vaak minder is.
HSP en ADHD
Overeenkomsten:
- Zowel HSP’s als mensen met ADHD zijn gevoelig voor prikkels.
- Ze kunnen snel emotioneel reageren en zijn gevoelig voor sfeer of kunst.
Verschillen:
- ADHD gaat vaak samen met hyperactiviteit, impulsiviteit en aandachtsproblemen.
- HSP’s reageren bedachtzaam en trekken zich bij overprikkeling juist terug.
- ADHD’ers zijn motorisch drukker en nemen meer risico’s.
Belangrijk om te weten
- HSP is anders dan ADHD of autisme, maar sommige mensen kunnen eigenschappen van meerdere categorieën hebben.
- Ongeveer 30% van de mensen is hoogsensitief. Dat is een grote groep!
Bron: www,psychologie.nl
