Ik werk met dove en slechthorende mensen en ondersteun horende collega’s voor effectieve communicatie met hen. Mijn naam is Moniek van de Wetering en werk als Jobcoach die de gebarentaal beheerst.
Hoewel situaties variëren, zijn er enkele basisprincipes die helpen om respectvol en doeltreffend om te gaan met de dovengemeenschap. Vanuit mijn kennis en ervaring geef ik hierbij graag praktische tips voor horenden die willen leren hoe ze hier het beste mee om kunnen gaan.
- Leer basisgebaren: een belangrijke stap
Gebarentaal is voor veel dove mensen meer dan een communicatiemiddel; het maakt deel uit van hun identiteit. Zelfs enkele basisgebaren, zoals “goedemorgen” of “bedankt”, kunnen vertrouwen opbouwen. Werkgevers die ook gebaren leren, tonen hun bereidheid om te investeren in hun (dove) medewerkers.
- Oogcontact en lichaamstaal zijn essentieel
In de dovencultuur is oogcontact cruciaal. Wil je de aandacht van een dove persoon? Maak oogcontact of zwaai vriendelijk. Gezichtsuitdrukkingen helpen ook om je boodschap duidelijk over te brengen, aangezien ze vaak meer zeggen dan woorden.
- Pas je omgeving visueel aan
In plaats van geluidssignalen zijn visuele signalen belangrijk in de dovengemeenschap. Denk aan knipperlichten in plaats van bellen in kantoren. Dergelijke aanpassingen zorgen voor een veiligere en meer inclusieve werkomgeving.
- Wees geduldig
Communicatie met dove mensen neemt meer tijd in beslag. Neem de tijd en geef ruimte voor verduidelijking. Herhaling helpt om de boodschap over te brengen. Ook kan een bevestiging per mail handig zijn om misverstanden te voorkomen.
- Toon interesse in de dovencultuur
De dovencultuur heeft eigen normen en waarden, en er is vaak een sterke gemeenschapszin. Stel vragen, toon respect en vermijd aannames. Door nieuwsgierig en open te zijn, bouw je sneller een goede verstandhouding op.
- Vraag om feedback
Sta open voor feedback en blijf leren. Vraag gerust: “Wat kan ik beter doen?” of “Is dit de juiste manier?” Dit laat zien dat je oprecht wilt leren en de communicatie wilt verbeteren.
Samengevat: Goed functioneren in de dovengemeenschap gaat niet alleen om gebaren leren, maar vooral om respect en bereidheid om je aan te willen passen. Open en begripvolle communicatie versterkt samenwerking en vertrouwen. Maak inclusie tot een gewoonte, en je zult zien dat dit de sfeer en het contact positief beïnvloedt.
Moniek van de Wetering
