Inkomende mails, berichtjes of heel de dag in vergadering. We staan altijd ‘aan’ op het werk. Maar daardoor putten we onszelf – mentaal en fysiek – flink uit en hebben we ‘s avonds geen puf meer voor andere dingen.
Hoe zorg je ervoor dat je wél energie overhoudt na een dag werken?
Volgens Jennifer Elders, psychosociaal therapeut bij Voorkom Onnodig Verzuim, ontstaan veel mentale en fysieke problemen doordat we op het werk bijna niet meer de kans krijgen om te herstellen. “We hebben sinds het hybride werken de ene online vergadering na de andere, zonder ruimte ertussen om bij te komen. Terwijl even afstand nemen van het werk zo ontzettend belangrijk is.” Dit noemt Elders hersteltijd: de momenten die je niet besteedt aan werk en waarop je even niets moet. Maak je hier geen ruimte voor, dan herstel je fysiek en mentaal niet goed. Met als gevolg dat je steeds harder moet werken om dezelfde prestaties te leveren.
“Tegelijkertijd ga je slechter slapen. Daardoor kun je je minder goed concentreren, gaat het nemen van beslissingen moeizamer en kan je minder goed omgaan met collega’s, waardoor je lichaam nog meer moeite moet doen wat voor elkaar te krijgen op het werk.”
Onvoldoende herstel zorgt er ook vaak voor dat je hoofd na werktijd door blijft gaan, zegt Elders. “In je vrije tijd blijf je maar terugdenken aan de werkdag of denk je alvast aan alles wat morgen moet gebeuren. “Dat houdt het brein actief en de spierspanning hoog, waardoor je minder goed slaapt en fysiologische processen ontregeld raken. Met mentale en fysieke klachten, zoals hoge bloeddruk, suikerziekte en darmklachten, tot gevolg.
Drempel naar hulp moet verlaagd worden
Om de cirkel te doorbreken, moet je hersteltijd inlassen – niet alleen privé, maar ook op het werk. Maar veel werkenden hebben niet eens door dat het fysiek en mentaal niet lekker loopt, zeggen Reinier van der Schueren en Derk van Haastert, oprichters van OOPKOP, een platform met 150 aanbieders van mentale gezondheidszorg voor bedrijven. Van der Schueren: “Je bent wel wat prikkelbaarder, maar hebt zelf vaak niet door dat dat komt doordat het mentaal gezien niet goed gaat. Ook niet gek, soms zit je er al diep in.”
Veel werkenden kunnen hun problemen niet alleen oplossen, daar zijn ze in veel gevallen te groot voor. Volgens de twee ondernemers is het aan bedrijven om de drempel naar hulp te verlagen, door bijvoorbeeld budget vrij te maken en toegang te geven tot mentale zorg. Van Haastert zegt dat werkgevers wel een divers aanbod aan hulp moeten bieden. “Iedere werknemer is anders en heeft wat anders nodig. Misschien werkt een slaapcoach voor de een goed en heeft zijn of haar collega meer aan een meditatieles.”
‘Onze diepste angst is om er niet bij te horen’
Elders wil werkgevers ook aansporen om werknemers op tijd te begeleiden naar hulp. Maar dan moet het gesprek over mentaal welzijn wel gevoerd kunnen worden op de werkvloer. Dat is niet altijd het geval. “Om kwetsbaar te kunnen zijn, hebben we een veilige basis nodig. We moeten ons veilig voelen. De diepste angst van de mens is dat we er niet meer bij horen als we ander gedrag vertonen.” Samen met vakgenoten stelde Elders een leidraad voor hersteltijd op, met advies voor werkgevers. “Werkgevers kunnen een veilige basis voor hun medewerkers zijn, zonder te veel in te hoeven gaan op privézaken die mensen niet willen delen.”
Elders pleit daarnaast voor een verandering in ons denken. “We willen zo veel. Bedrijven leggen de lat heel hoog. Voor buschauffeurs is de werkdruk enorm door personeelstekort en ziekteverzuim. Om wat druk bij hen weg te halen, zal er toch iets aan hun volle roosters gedaan moeten worden.”
Elkaar helpen uit de ratrace te stappen
Dit betekent ook dat passagiers bereid moeten zijn om wat langer te wachten op de bus. “Maar dat willen we niet, omdat we zelf ook snel in de behoeften van anderen willen kunnen voorzien. We houden dit probleem dus met elkaar in stand.” Daar sluiten de mannen van OOPKOP zich bij aan. Van Haastert: “We leggen elkaar zo veel druk op, ook doordat we alles van elkaar zien op sociale media. Daar zien we wat er allemaal mogelijk is.” De lat komt steeds hoger te liggen, ziet hij. “Als je leest over mensen die voor hun dertigste senior partner zijn, krijg je het idee dat je dat zelf ook moet. Het is erg lastig om zelfstandig uit die ratrace te stappen, daarom moeten we elkaar helpen.”
Bron: NU.nl
En als het dan toch iets te laat is…
De Overstap heeft eigen coaches die middels het VitaliteitsGroep monitoring systeem, ook kunnen worden ingezet bij stress en burn-out hersteltrajecten. Soms is loopbaancoaching ook al een oplossing, meer weten….
